۱۳۹۳ بهمن ۲۷, دوشنبه

أمان (شبکه باران) کال^ گیلکی‌ئه نخأییم !

أن روز‌ئن دِ تومام گیلانی‌ئن ایته پیله دانه دیش خؤشان^ سقف^ جؤر دَرید و هیزاران کانال تلویزیونی‌ئه تنید بیدینید. جه من‌وتو و جِم تی‌وی بیگیفته تا بی‌بی‌سی و صدای آمریکا، بعضی از أن کانال‌ئن سلطنت طب‌ئان^ جأ حمایت بؤستن‌دَرید و بعضی از أشأن پخش‌کؤدن سریال‌ئن تؤرکی شین ایسید. أن گاو دکفته بازار^ میان أمان گیلکان^ دیل خؤش ایسه کی ایته گیلکی کانال دَریم. ایته گیلکی کانال بنام (شبکه باران). خأییم تجربه ایته روز شبکه باران دئنَ شمرأ تعریف بکؤنم و بگؤیَم.

صبح کی ویریشتید ایران^ کانال‌ئن^ میان انواع برنامه‌ئن صبحگاهی پخش بؤستن‌دره. ولی شما خأیید گیلکی برنامه بیدینید پس کؤنترلَ اوسانید و زَنید شبکه باران! شبکه باران میان ایته کؤرَ دینید کی گیلکی گب زئن دَره.
ولی چی گیلکی‌ گب زئنی!؟ گیلکی زوان،  فارسی لهجه أمرأ.  
ایته واوین جه أنه گب‌ئنَ شمرأ گؤیَم: ( بریم ایتا واگردان ببینیم بعد برمیگردیم) البته أن گبَ ای‌جؤر فارسی لهجه أمرأ گه کی تؤ ویر کؤنی ای‌نفر أنه زور بکؤده کی گیلکی گب بزنه. صبحگاهی برنامه دورون ایته ماسکا عروسکم دَرید کی اتفاقا أن ماسکا عروسک کاملا لهجه گیلکی أمرأ گب زنه.


أن شب‌ئان هم ایته تاز برنامه چکودید بنام (آوای گیلان) کی گیلکی خأندن‌کسانه أورید برنامه میان و اؤشان أمرأ گیلکی گب زنید. أن برنامه تنستی ایته جه خوررم‌ترین برنامه‌ئن ببه ولی أنه مؤجری دِ پدیده ایسه. أنه مؤجری ایته زوان جدیدَ اختراع بکؤده و ایته تاز زوان بیافته. أنه زوان نام ایسه ( ایپچه گیلکی و ایپچه فارسی). چند بار من شبکه بارانَ پیام فَدم و به قول معروف انتقاد بکؤدم بیدم مؤجری برنامه انتقاد‌ئن اؤجه‌ئه فده و بگؤفت: (من افتخار می‌کنم که گیلکی‌ئه فارسی أمرأ گب می‌زنم.) 
مرأ دینی!!! مرأ کارد بزه‌بی خؤن نمویی.

 قرار بؤ کی أن شبکه باران گیلان^ آواز ببه. قرار بؤ کی شبکه باران أن دورسفته گیلکی پؤشت ببه و گیلکانه به خؤشان مار زوان واگردانه. ولی أن شبکه باران هیچ جذابیتی نأره و فقط ببؤسته کال رشتی! هسأ هم یه‌عده گیدی کی شبکه باران وا به گویش‌ئن مختلف گیلکی ببه. بوخودا أمان رشتی‌ئن^ ره توفیری نأره کی أنه برنامه‌ئن گویش^ رشتی أمرأ ایسه. اصلا ای‌کاش شبکه باران برنامه‌ئه شیمی گویش أمرأ چکونید تا بیدینید کال^ گیلکی گب زئن شیمی گویش^ أمرأ چی حالی دئه. تالش‌‌ئن هم کی خؤشان سر و کلله میان زئن‌دَرید کی أمان تالشی برنامه خأییم و هر کی ندانه ویر کؤنه کی گیلکان واقعا شبکه گیلکی وَ برنامه گیلکی دَرید.


۱۳۹۳ بهمن ۲۱, سه‌شنبه

خوزستان^ گرد و غؤبار

امشب کی نیویشتن‌درم بحث روز خوزستان^ آلودگی هوا ایسه. به دلیل خؤشکَ بؤستن عراق^ مردابأن و وارش نوارستن ایران نسأ میان پدیده گرد و غؤبار بوجود بمو‌دره. امیدوارم خوزستان^ وضعیت خوررم ببه و اوشانه مشکل هم حل ببه. چند هفته پیش بحث روز اصفهان^ روباران بؤ. اصفهان چندته روبار دَره کی أن روباران جه شهر^ میان ردَ بید و هسأ أن روباران خؤشکَ بؤستید و اصفهان^ مردومانم ناراحتید و همه‌ی سایتان و خبرگزاری‌ئان^ میان جه خوشان^ مؤشکل گب زنید. چند ماه پیش بؤ کی بحث روز دریاچه ارومیه ببؤسته بؤ. دریاچه ارومیه هم تغییرات آب و هوایی واستی خؤشکا بؤسته. زمین گرمَ بؤستن دَره و مسئولین اصلا به فکر ارومیه و تؤرکان نیئید! خلاصه أن کی ارومیه مردومان هم خؤشان^ صدای‌ئه با قدرت به جهانی‌ئان فرسهنه‌ئید.

واگردیم به بحث روز! همه‌ی ایرانی و خارجی سایتأن جه خوزستان گب زئن‌درید و گیلان^ مردومانم سخت ناراحتید! آخه أن گرد و غبار شه خوزستان^ مردم ریه میان و أشأنه ناراحتَ کونه. نکته جالب کی بیدم مردم گیلان هم اعتراض کونید کی چرأ خوزستان^ وضعیت أتو ببؤسته. اصلا مسئولین کویه ایسه‌ئید ؟ مسئولین وا ایته پیله هواپیما أمرأ روزی 4 بار آسمان^ جأ آب فکؤنید و مصنوعی وارش چکونید! 

فقط خییم به اؤ دسته گیلانی‌ئانی کی خوزستان^ واسی به آواز بأموییدَ بگم کی ... 
 آخرین آماری کی بیده بؤم بگؤفته‌بید کی سرطان گیلان^ میان چندین برابر ببؤسته و أنه دلیلَ آلودگی روباران و مردابان و دریای کاسپین معرفی بکؤده‌بید. بله ! گیلان^ روبار و دریا  آلوده ایسه! کثیف‌ترین روبار^ جهان أمی ورجا نئا! اصلا بیگیم أنم تی سر فدا ... تخریب جنگلأن کاسپینی اگه هتو پیش بشه دِ أمان گیلان^ میان دامون نَریم! 
أمان گیلان^ میان فقط أن طبیعتَ دَشتیم، نه کارخانه ای و نه پالایشگاهی و نه شرکتی ... دِ هیچ‌چی جه أمی دؤرسفته کشاورزی هم نمانسته. ویر بکؤنید کی دِ أن طبیعتم تا چند سال پیشأشه نأریم.

گیلان^ دورون مؤشکلاتی نئا کی أن سامانه ایپچه‌ایپچه نابؤد کودن‌دره و أمانم خوفته‌ئیم! راستی عکسای خوزستان رو دیدی ؟ بیچاره ها چی میکشند ...



۱۳۹۳ بهمن ۲۰, دوشنبه

واگردستم به وبلاگ^ دؤنیا

7 و 8 سال پیش بؤ کی (اینترنت ^ کارت) أمرأ آموئیم اینترنت^ میان. مرأ یاد ایسه ایپچه کی بؤگؤذشت بفهمستم در روز چأر تا پنج ساعت می وقتَ اینترنت^ میان نئم. ننم اون زومات فیسبوکَ چکوده‌بید یا نه ولی من ننستیم همچین جیگه‌‌ئی هم نئه، اونه واستی بچسبستم به وبلاگ نیویسی. اگه خستیم جِدی گب بزه‌بیم وبلاگ^ میان نی‌یبیشتیم و اگه خأستیم می رئفقان^ أمرأ گب بزه‌بیم شوئیم یاهوئه میان! کم‌کم کی فیسبوک^ أمرأ آشنا بؤستم بیدم فیسبوک عجب خوررم^ جیگه‌ای ایسه! تؤمام جاغالان اویه ایسه‌ئید و راحت کس‌کس^ أمرأ گب زنید. بعضی‌ئان حتی صبح تا شب و شب تا صبح آنلاینید ...

2 و 3 سالم ایسه کی منم روزی چندین ساعت می وقتَ فیسبوک^ میان نئم و پؤر رئفق پیدا بکؤدم. حتی دوستانی‌ئه بیافتم کی أشأنه افکار نزدیک می افکار بؤ. ولی فیسبوک اون همه خؤبی أمرأ نتأنست جای وبلاگَ پؤرَ کونه. چرأ ؟ 
چون بی‌هدفی موج زنه فیسبوک^ دورون. هیچ‌کس خؤ کامنتان^ سر وقت ننه و همه تؤند‌تؤند کامنت نی‌ئید أن باعث به أمی بحثان^ دورون به هیچ نتیجه‌ئی فنرسیم. خلاصه تصمیم بیگیفتم واگردم به وبلاگ نیویسی و بیشتر می وقتَ وبلاگ و کاسپی سامؤن و می زندگی سر بنم.
می پروفایلَ خیلی وقت پیش دبسته بؤم و هسأ موتا پروفایل هم دبستم. دِ خییم فقط وبلاگ^ میان بینیویسم و می مقاله‌ئانه کاسپی سامؤن^ دورون بنم.

۱۳۹۳ مرداد ۸, چهارشنبه

ورگ ببیم أمی هویت^ ره یا ایته سک !؟

جه نظر انسان، سک ایته حیوان وفادار و مهربان ایسه.
.در صورتی کی ورگ‌ئان گیدی، سک ورگی ایسه کی خؤ هویتَ به انسانان بؤفروخته


ورگ ببیم أمی هویت^ ره یا ایته سک !؟

۱۳۹۳ مرداد ۴, شنبه

اتحاد ؟ أمان گیلکیم اتحاد نَریم بَرار ...

فقط ایته گیلانی ایسه کی تأنه بدترین شرایط^ میان خؤ هم زوان^ پؤشتَ خالی بکؤنه. وقتی دؤنیا تی پؤشت نئسه ترأ کک نگزه ولی وقتی دینی تی برار تی أمرأ نئسه دِ ترأ حس و حال نمانه.


اصلا تاریخ و حال و آینده میان هرگز أن اخلاق گیلانیان^ میان از بین نشه، شاید گیلانی‌ئان زبان و هویتَ فراموشأ کؤنید أشأنه جخترأ شه ولی أن اخلاق خوبه پؤشته هم خالی کودنَ فراموش نکؤنید.

.أمان پؤشت هم ایسنَ یاد نیگیفتیم، أمان اتحادَ یاد نیگیفتیم